اخبار

معرفی انواع سقف ساختمانی

معرفی انواع سقف ساختمان موضوع مورد بحث این مقاله از سایت مهندس فرح زادی می باشد. به طور کلی سقف یکی از اجزای اصلی هر ساختمان با هر کاربری می باشد. همچنین توجه به اجرای سقف و بازسازی سقف های خانه های قدیمی از جمله کارهایی است که در حرفه ساخت و ساز حائز اهمیت می باشد. مهندسان و طراحان سازه باید بر اساس یک سری موارد مهم مانند عملکرد سقف، ضخامت سقف، ارتفاع طبقه، فاصله بین ستون ها و مقاومت سقف در برای سرما و گرما و آتش سوزی و تحمل بار، یکی از انواع سقف ساختمانی را انتخاب کرده و مطابق سازه طراحی نمایند. البته جدا از همه ی این صحبت ها کارفرما ها و مهندسان به دنبال سیستم سقفی هستند که هزینه های اجرا و ساخت را تا حد امکان مقرون به صرفه نماید. در نتیجه همیشه برای شروع یک پروژه انتخاب نوع سقف یکی مهمترین چالش ها یرای مجری و کارفرما می باشد.

برای همین در این مقاله تصمیم گرفتیم تا انواع سقف ساختمان را معرفی نماییم و مزایا و معایب هر کدام را بیان نماییم. با ما همراه باشید.

مشاهده مطالب بیشتر : بازسازی خانه در تهران

سقف طاق ضربی

سقف طاق ضربی یکی از انواع سقف ساختمان می باشد که بسیار قدیمی است. این نوع سقف به دلیل وزن زیاد و ایمن نبودن به ندرت از نظر علمی منسوخ شده و دیگر اجرا نمی گردد. با این حال در برخی از شهرهای سنتی مانند یزد هنوز هم دیده می شوند خانه هایی که سقفی از نوع طاق ضربی دارند.

همچنین دلایلی که در گذشته از سقف طاق ضربی استفاده می شده سرعت اجرایی بالا، عدم نیاز به تخصص در اجرا و هزینه کم می باشد البته این سقف تا حداکثر دهانه 5 متر را جواب می دهد در نتیجه در بناهایی که از سقف طاق ضربی استفاده شده حداکثر فاصله بین ستون ها 5 متر بوده است.

نکات اجرایی سقف طاق ضربی

عمده ترین مصالحی که در اجرای سقف طاق ضربی به کار می رود آجر فشاری و ملات گچ و خاک می باشد. در وحله ی اول زیرسازی سقف انجام می گردد. سقف طاق ضربی میان دو تیر موازی که اصطلاحاً به آن پل می گویند اجرا می گردد. به این ترتیب که بین این دو تیر موازی تیرهای فرعی در موازی هم و عمود بر پل ها اجرا می گردد. همچنین قابل ذکر است که فاصله این تیرهای فرعی از هم باید در حدود 0.7 تا 1.20 متر باشد تا سقف به طور صحیح اجرا گردد. پس از مرحله زیرسازی سقف نوبت به آجر چینی می رسد. بدین صورت که آجرهای فشاری را با ضربه دست به همراه ملات گچ و خاک به صورت قوسی روی تیرهای فرعی قرار می دهند تا بار وارد بر سقف به وسلیه تیرهای فرعی به تیرهای اصلی انتقال یابد. به همین دلیل این سقف ها حالت گنبدی به خود می گیرد.

مزایا سقف طاق ضربی

بدون نیاز به تخصص بالا می توان این سقف را اجرا نمود.

اجرای سقف طاق ضربی به نسبت سقف های دیگر سرعت بالاتری دارد.

در سقف طاق ضربی این امکان وجود دارد که پس از اتمام سازه بتوان برخی از بخش ها را تغییر داد.

این سقف نیاز به مصلاح خاص ندارد و تمامی مصالح مورد استفاده سقف طاق ضربی در دسترس می باشد.

مشاهده مطالب بیشتر: تخریب خانه کلنگی

معایب سقف طاق ضربی

لرزش بیش از حد سقف طاق ضربی در هنگام راه رفتن ساکنین، یکی از معایب عمده این سقف است که احساس نا امنی را در ساکنین ایجاد می نماید.

تیرهای آهنی در این نوع سقف در تماس با سیلیکات های گچ قرار می گیرد و دچار خوردگی شده که در نهایت باعث خرابی و فرو ریختن سقف شود.

این سقف به دلیل نداشتن پایداری و انسجام کلی در هنگام زلزله باعث ایجاد آسیب جدی به ساکنین می گردد.

در سقف طاق ضربی امکان رد شدن لوله های تاسیساتی از روی سقف نخواهد بود مگر اینکه ضخامت سقف را افزایش دهد. ( البته در ین صورت سقف سازه سنگین خواهد شد که این خود یک ضعف بزرگ برای این سقف ها محسوب می شود. )

دیتیل بارگذاری سقف طاق ضربی

در ادامه دیتیل بارگذاری سقف طاق ضربی برای یک متر مربع و محاسبه بار مرده سقف که ناشی از وزن خود سقف می باشد را می توانید مشاهده نمایید.

سقف تیرچه بلوک

سقف تیرچه بلوک یکی از انواع سقف ساختمان رایج در ایران می باشد که در ساختمان های فولادی و بتنی قابل اجرا  بوده و تا به امروز در پروژه های کوچک مورد استقبال مهندسان و کارفرمایان قرار گرفته است. به طور کلی سقف تیرچه بلوک همانند یک دال یک طرفه عمل می کند. اجزای اصلی سقف تیرچه بلوک شامل تیرچه دوبل یا تک ( بستگی به طراحی و میزان بار وارد بر آن دارد )، بلوک سیمانی، بتن می باشد. نکته ی قابل توجه در این سقف ها این است که اتصال تیرچه ها به تیرهای اصلی از نوع مفصل می باشد که باعث شده این سقف عکس العمل مناسبی در مقابل بارهای جانبی نیز داشته باشد.

بلوک ها در سقف تیرچه بلوک هم سفالی هستند و هم سیمانی. بلوک های سیمانی از نظر وزنی از بلوک های سفالی سبک ترند. در نتیجه به سبک سازی سازه بسیار کمک می کند. این بلوک ها در قسمت هایی از سقف که بتن غیر سازه ای ریخته می شود قرار می گیرد و موجب صرفه جویی در مصرف بتن می گردد.

نکات اجرایی سقف تیرچه بلوک

در سقف تیرچه بلوک حداقل ها و حداکثرهایی وجود دارد که باید طبق آیین نامه و ضوابط نظام مهندسی رعایت شود. یکی از مهمترین این نکات عرضه تیرچه های پاشنه بتنی است که به هیچ عنوان نباید کمتر از 10 سانتی متر باشد. همچنین حداقل فاصله مجاز میان بلوک ها نیز 10 سانتی متر می باشد. علاوه بر این ها در اجرای سقف تیرچه بلوک باید دقت گردد که فاصله آرماتورهای عرضی یا همان آرماتورهای حرارتی تا حداکثر 20 سانتی متر لحاظ شود.

مزایای سقف تیرچه بلوک

از آنجا که تیرچه ها و بلوک ها در سقف تیرچه بلوک به صورت آماده از کارخانه خریداری می شود، سقف تیرچه بلوک با سرعت بیشتری اجرا می گردد و نیاز به نیروی انسانی کمتری دارد.

سقف تیرچه بلوک عایق حرارتی و صوتی خوبی محسوب می گردد چراکه درون بلوک ها تو خالی می باشد.

این سقف به نسبت سقف های دیگر بتن ریزی یک پارچه تری خواهد داشت و همچنین مصرف بتن کمتری دارد.

معایب سقف تیرچه بلوک

سقف تیرچه بلوک تنها در پروژه های کوچک کاربرد دارد چرا که در دهانه های بلند قابل اجرا نخواهد بود.

به دلیل وجود بلوک های سفالی و یا سیمانی این سقف نسبت به سقف های دیگر وزن بیشتری خواهد داشت.

دیتیل بارگذاری سقف تیرچه بلوک

در ادامه دیتیل بارگذاری سقف تیرچه بلوک برای یک متر مربع و محاسبه بار مرده سقف که ناشی از وزن خود سقف می باشد را می توانید مشاهده نمایید.

سقف تیرچه یونولیت

سیستم و عملکرد سقف تیرچه یونولیت درست مانند سقف تیرچه بلوک که در بالا توضیح داده شد، می باشد. اما دقیقا یونولیت ها یا بلوک ها در کدام قسمت سقف قرار می گیرند؟ با ما همراه باشید تا این موضوع را ضیح دهیم. بتن و فولاد دو عنصر اصلی در ساخت و ساز محسوب می گردد. فولاد برای تحمل نیروهای کششی و بتن نیز برای تحمل نیروهای فشاری در صنعت ساختمان سازی کاربرد دارند. با توجه به این نکات در قسمت هایی از سقف که نیروهای کششی درگیر هست و عملاً بتن هیچ نقشی در آن قسمت ها ندارد به جای بتن از یونولیت استفاده می نمایند. بدین ترتیب علاوه بر کاهش هزینه ها، در سبک سازی سازه کمک شایانی می کند.

نکات اجرایی سقف تیرچه یونولیت

زیر بلوک های یونولیتی سقف تیرچه یونولیت، شیارهایی وجود دارد که سقف را از هرگونه رابیتس بندی برای نگه داشتن گچ و خاک بی نیاز ساخته است.

یک نکته ی مهم دیگری که باید در سقف تیرچه یونولیت رعایت نمود، ایجاد کاور بتن در اطراف تیرها است. زمانی که بلوک های یونولیتی را در کنار تیرها قرار می دهیم باید به اندازه کاور بتن آن قسمت از یونولیت را جدا نماییم تا طبق طراحی ضخامت مناسبی به اندازه کاور بتن داشته باشیم. همچنین در هنگام راه رفتن روی سقف نیمه آماده باید تمام نکات ایمنی تویط کارگران و مهندسین محترم رعایت شود تا از اتفاقات مالی و جانی جلوگیری شود.

مزایا سقف تیرچه یونولیت

یکی از مزیت های مهم استفاده از بلوک یونولیتی به جای بلوک های سفالی و سیمانی یک تکه بودن بلوک های یونولیتی است. یعنی به جای استفاده از 10 بلوک سفالی می توان از یک بلوک یونولیتی استفاده نمود که بسیار از نظر هزینه مقرون به صرفه تر است.

یونولیت و مواد پلیمیری عایق خوبی در برابر صوت و گرما است.

استفاده از بلوک های یونولیت در سقف تیرچه بلوک باعث تسریع در پیشرفت پروژه می گردد.

یکی از مهمترین مزیت بلوک های یونولیتی، کمک به مسئله سبک سازی سازه می باشد. چراکه وزن یونولیت نسبت به بلوک های سفالی سبک تر است.

خواندن مطالب بیشتر: اصطلاحات مهندسی

معایب سقف تیرچه یونولیت

از معایب سقف تیرچه یونولیت می توان به خرد شدن یونولیت ها در حین جایگذاری در سقف یا برش آن ها اشاره داشت.

همچنین در برخی از مواقع اگر از بلوک های یونولیتی اشتعال پذیر استفاده شود، به طور حتم در هنگام آتش سوزی، سقف تیرچه یونولیت عملکرد نامناسبی خواهد داشت و با ایجاد گازهای سمی باعث خفگی ساکنین گردد.

از دیگر معایب سقف تیرچه یونولیت عدم به کارگیری سقف در دهانه های بلند می باشد. این سقف مانند سقف تیرچه بلوک عملکردی یک طرفه دارد و در دهانه هایی با حداکثر 8 متر جوابگو می باشد.

دیتیل بارگذاری سقف تیرچه یونولیت

در ادامه دیتیل بارگذاری سقف تیرچه یونولیت برای یک متر مربع و محاسبه بار مرده سقف که ناشی از وزن خود سقف می باشد را می توانید مشاهده نمایید.

سقف کوبیاکس

سقف کوبیاکس Cobiax یک نمونه سقف دال مجوف است، حال شاید این سوال برایتان پیش بیاید که سقف دال مجوف دیگر چیست؟ در واقع هر سقفی که به صورت دال بتنی اجرا شود اما در قسمت های کششی سقف به جای بتن از قالب های سبک و یا مواد دیگری استفاده نمایند، به آن سقف دال مجوف گفته می شود. در نتیجه می توان گفت سقف کوبیاکس که دال مجوف با عملکرد دو طرفه است که به جای بتن غیر سازه ای از قالب های آماده کروی یا بیضی شکل استفاده می نمایند. این قالب ها در سقف طبق نقشه اجرایی قرار گرفته و در هنگام بتن ریزی در سقف مدفون می شوند. همچنین قابل توجه است که کوبیاکس یک سیستم مدرن برای ساخت دال های بتنی است که امکان اجرای سقف های با ضخامت کمتر در دهانه های بلندتر را فراهم می سازد.

نکات اجرایی سقف کوبیاکس

یکی از نکات مهم در سقف کوبیاکس پایه و نگهدارنده قالب ها است که از مجموعه ای میلگرد با توجه به ابعاد قالب ها ساخته شده و باعث شده قالب ها را بدون حرکت در کنار هم نگه دارد و در هنگام راه رفتن کارگران و مهندسین و همچنین در حین بتن ریزی قالب ها به صورت ثابت در جای خود باقی بمانند. علاوه بر آن، پایه های نگهدارنده، اتصال قالب ها را یه مش بالا و پایین سقف راحتتر می نماید.

همچنین توجه داشته باشید برای فیکس شدن مش بالایی سقف در قسمت های توپر، باز هم از پایه های نگهدارنده قالب استفاده می گردد با این تفاوت که قفسه ( پایه نگهدارنده ) را بدون قالب در نواحی مذکور جانمایی می کنند. علاوه بر این ها خالی از لطف نیست که بدانید سقف کوبیاکس قالب های مختلفی دارد که با توجه به بارهای وارد بر کف ساختمان، بارهای لرزه ای، طول دهانه ها، ضخامت سقف، انتخاب می شوند.

مزایای اجرای سقف کوبیاکس

در اجرای سقف کوبیاکس به دلیل کاهش ضخامت دال نسبت به سقف های پیچیده، وزن سقف کوبیاکس کم است.

این سقف را می توان در دهانه های بلند اجرا نمود که همین نکته باعث شده تا تعداد ستون های سازه کم شود و هزینه های کلی پروژه خواهد شد.

سرعت اجرای این سقف با توجه به نحوه اجرا زیاد است.

سقف کوبیاکس از آن دسته از سقف ها می باشد که دوست دار محیط زیست شناخته شده است. چراکه قالب های این سقف در عین حفظ کیفیت و مقاومت تماماً بازیافتی هستند.

معایب سقف کوبیاکس

دپو قالب ها و حمل و نقل آنها می توان جزء معایب این سقف دانست.

سقف کوبیاکس برای پروژهای کوچک و متوسط چندان مقرون به صرفه نخواهد بود.

برای سقف کوبیاکس تا سال 1400 هیچ استاندارد طراحی و یا لرزه ای مشخصی وجود ندارد.

دیتیل بارگذاری سقف کوبیاکس

در ادامه دیتیل بارگذاری سقف کوبیاکس برای یک متر مربع و محاسبه بار مرده سقف که ناشی از وزن خود سقف می باشد را می توانید مشاهده نمایید.

سقف یوبوت

سقف یوبوت U boot نیز یکی از انواع سقف ساختمانی و یا انواع دال های مجوف می باشد که این بار به جای بتن ناکارآمد از قالب های توخالی یوبوت استفاده می کنند. این سقف اولین بار توسط مهندسین ایتالیایی طراحی و اجرا شد. قالب های یوبوت جزو قالب های ماندگار و مدفون شده در سقف است که بین دو مش میلگرد قرار می گیرد. این قالب ها از جنس پلی پروپیلن می باشد و مانند بلوک های سفالی و یونولیتی دارای هندسه مکعبی اما تو خالی هستند.

نکات اجرایی سقف یوبوت

یکی از ویژگی های سقف یوبوت اجرای راحت، بی دغدغه و سریع آن است. در وحله ی اول اجرای سقف، نگهدارنده ها ( داربست و اسکافولد ) را سرهم می کنند. سپس نوبت به قالب ها می شود پس از آن مش پایینی سقف اجرا خواهد شد و قالب های یوبوت را طبق نقشه اجرایی جایگذاری می نمایند. بعد از آن مش بالایی سقف را اجرا می کنند. در صورتی که تمام این مراحل توسط مهندس سازه بررسی و تایید شود نوبت به بتن ریزی می رسد. قابل ذکر است که عملیات بتن ریزی در دو مرحله صورت می پذیرد.

مزایای سقف یوبوت

یکی از ویژگی های بارز سقف یوبوت کاهش وزن سازه و در مقابل افزایش ایمنی ساختمان در برابر بارهای لرزه ای می باشد.

همچنین جنس قالب یوبوت در برابر آتش سوزی بسیار مقاوم است. علاوه بر آن توخالی بودن قالب ها باعث شده تا این سقف عایق خوبی در برابر صوت و انرژی باشد.

با اجرای سقف یوبوت می توان فاصله میان ستون ها را افزایش داد و تیرهای میانی بدون آومیزسایجاد نمود.

معایب سقف یوبوت

از مهمترین معایب سقف یوبوت UBoot غیر اقتصادی بودن این سقف در پروژه های کوچک است اما در پروژه های بزرگ به دلیل کاهش چشم گیر استفاده از بتن و میلگرد، خرید قالب های یوبوت و استفاده آنها به جای بتن ناکارآمد، صرفه اقتصادی بالایی دارد.

از معایب دیگر سقف یوبوت، تاریخ انقضای قالب های یوبوت است. قالب های یوبوت پس از تولید تنها تا 4 ماه می توانند در انبار جون سالم به در ببرند. پس از آن، این قالب ها بسیار خرد و شکننده خواهند شد.

دیتیل بارگذاری سقف یوبوت

در ادامه دیتیل بارگذاری سقف یوبوت برای یک متر مربع و محاسبه بار مرده سقف که ناشی از وزن خود سقف می باشد را می توانید مشاهده نمایید.

سقف دال بتنی

سقف اینتل دک

سقف وافل

سقف عرشه فولاد

سقف تیرچه کرومیت

سقف پیش تنیده

مقالات بیشتر:

بازسازی خانه در تهران 

انواع سبک دکوراسیون داخلی منزل 

طراحی اصولی آشپزخانه 

انواع فونداسیون سازه