شن و ماسه چیست؟

کلیات هرگونه ساخت و سازی در صنعت ساختمان سازی یا بازسازی خانه های قدیمی بدون بکار گیری از شن و ماسه غیر ممکن است و معنایی ندارد. شن و ماسه دو مورد از مصالح ساختمانی پرکاربرد در امر ساختمان سازی هستند که در اشکال مختلف تولید می شوند که هر یک از تولیدات آنها هدف خاصی را در امر ساختمان سازی دنبال می کنند.

برخی از اهداف تولید انواع متنوع و مختلف شن و ماسه عبارتند از:

  • ساخت بتن
  • ساخت بلوک
  • ساخت راه ها
  • ساخت ساختمان
  • و ….

شن چیست؟

شن یکی از مصالح سنگی ساختمان است که از خورد شدن همه نوع سنگی به وجود می آید. اندازه شن معمولا بین 2-60 میلیمتر است. زمانی که منشا آبرفتی یا رودخانه ای داشته باشد به طور حتم شکل آن گرد خواهد بود. ولی اگر از معادن استخراج و سپس خورد و ریز شده باشد شکلی تیز و گوشه ای خواهد داشت.

شن چیست

در بازار مصالح و صنعت ساختمان سازی انواع شن وجود دارد که بسته به نیاز هر پروژه انتخاب و مورد استفاده قرار گرفته می شود.

بیشتر بدانید: اصطلاحات عمرانی

انواع شن عبارتند از:

  • شن طبیعی: این نوع شن را از بستر رودخانه، مخروط افکن ها و آبرفت ها استخراج می کنند. شکل ظاهری شن طبیعی گرد و صیقلی است و بعد از شستن و پاک شدن گل و لای بستر رودخانه ها از شن در بازار مصالح به فروش می رسند.
  • شن شکسته: این نوع شن نیز حاصل شکسته شدن سنگهای معادن است که به صورت گوشه دار در بازار مصالح ساختمانی یافت می شوند.
  • شن شسته: در برخی از شن ها مقدار زیادی خاک و مواد آلی یافت می شود که در کارایی بهتر شن تاثیر می گذارد. بنابراین تولید کنندگان برای از بین بردن این مواد شن ها را می شویند تا مواد را از آنها جدا سازند و با کیفیت عالی به دست مصرف کننده برسانند.
  • شن سبک دانه: شن هایی مثل توف، رس، شیل، دیاتومیت، پومیس و خاکستر های آتشفشانی که چگالی پایینی دارند جزء شن های سبک دانه طبقه بندی می شوند.
  • شن معمولی: تمامی شن هایی که به صورت طبیعی در اطراف ما وجود دارد شن معمولی هستند. برای ساخت بتن با وزن معمولی از این نوع شن استفاده می شود.
  • شن سنگین دانه: دانه هایی مثل مگنتیت، ژئوتیت، سرپانتین، باریت، لیمونیت و ایلمنیت همگی شن سنگین دانه هستند که در ساخت بتن هایی با وزن سنگین کاربرد دارند.

ماسه چیست؟

سنگ ریزه هایی که خردتر از شن هستند را ماسه می نامند. ساحل دریا ها و رودخانه ها پوشیده از ماسه است. وقتی سنگ ها در معرض عوامل طبیعی مثل باران، باد و یخ زدگی قرار میگیرند با گذشت زمان متلاشی شده و به ذرات ریزی تبدیل می شوند. وقتی اندازه ذرات متلاشی شده سنگ ها از یک صدم میلی متر و یا دو میلی متر فراتر نرود به آن ذرات ماسه می گویند. ماسه ها نیز به مانند شن ها انواع مختلفی دارند.

ماسه چیست

انواع ماسه عبارتند از:

  • ماسه طبیعی: این نوع ماسه در واقع همان ماسه هایی هستند که از بستر دریا و رودخانه برداشت می شوند.
  • ماسه شسته: این نوع ماسه مخلوطی از ماسه و خاک است. ماسه دوبار شور نام دیگر این نوع است.
  • ماسه شکسته: از آسیاب کردن سنگ های معدنی ماسه شکسته تولید می شود که ظاهری نامنظم و گوشه ای دارد.
  • ماسه گرد: درست به مانند نام این نوع ماسه شکل ظاهری آن گرد و کروی است. این نوع ماسه در واقع ماسه مصنوعی است.
  • ماسه گوشه دار: استحکام این ماسه بالاست به دلیل شکل ظاهری که دارد تخلیل میان آنها بر خلاف ماسه گرد کمتر است.
  • ماسه شبه گرد: این نوع از انواع ماسه به شکل یکدست گرد نیست بلکه برخی گرد و برخی نیز گوشه دار هستند.
  • ماسه مخلوط: شکل خاص ندارد.

تفاوت شن و ماسه

به طور معمول از شن و ماسه در کنار یکدیگر استفاده می شود و توجهی به تفاوت آنها نمی شود. این دو نوع از انواع مختلف مصالح ساختمانی شباهت زیادی به یکدیگر دارند. در صورتی که با یکدیگر کمی متفاوت هستند. ذرات شن بزرگتر از ذرات ماسه است.

کاربرد شن و ماسه در صنعت ساختمان سازی

یکی از مصالح مورد نیاز برای ساخت و ساز در پروژه های ساختمانی و عمرانی شن و ماسه است. از زمانی که ساختمان های بتنی از ساختمان هایی با اسکلت فلزی پیشی گرفتند استفاده از شن و ماسه در پروژه های ساختمانی رونق بیشتری گرفت.

کاربرد شن و ماسه و تفاوت آن ها

در قسمت های مختلفی از ساختمان سازی شن ها و ماسه ها کاربرد دارند که عبارتند از:

  • فونداسیون ساختمان
  • ملات
  • عایق لوله ها و تاسیسات زیر بنا
  • ساخت بتن و مشتقات بتنی
  • استفاده در پوشش سطحی و روسازی
  • استفاده از شن و ماسه به عنوان ماده قالب ریخته گری فلز
  • استفاده از شن و ماسه به عنوان ماده ساینده در سندپلاست
  • استفاده در بستر سازی لوله های بنا
  • استفاده در کف ساختمان به منظور عایق بندی و ممانعت از نفوذ رطوبت به ساختمان
  • استفاده در آجر چینی دیوارها و دیگر قسمتهای ساختمان
  • استفاده در نصب موزاییک و کاشی و ..
  • استفاده در پی ساختمان هایی که بیشتر از دو طبقه داشته باشند
  • استفاده منحصر به فرد از شن و ماسه در صنعت ساخت شیشه

شن و ماسه دو رکن اساسی و جدانشدنی در انواع ساخت و سازهای عمرانی هستند. به طور قطع نبود هر یک، کار پروژه را به تاخیر خواهد انداخت. بسته به نیاز هر پروژه می بایست برای خرید شن و ماسه مورد نیاز آن اقدام کرد. مرغوبیت مصالح نیز مطمئنا در استحکام بنا بسیار تاثیر گذار خواهد بود.

مقالات بیشتر: 

تاپ دان

مهار متقابل

خرپا